Prace nad ustawą zainicjował Prezydent Andrzej Duda w październiku 2017 roku, podczas uroczystości z okazji 75. rocznicy powstania Rady Pomocy Żydom „Żegota”
Dnia 20 marca 2018 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 6 marca 2018 r. o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.
Prace nad ustawą zainicjował Prezydent Andrzej Duda w październiku 2017 roku, podczas uroczystości z okazji 75. rocznicy powstania Rady Pomocy Żydom „Żegota” przy Delegaturze Rządu RP na Kraj.
Podczas ceremonii wręczenia Orderów Odrodzenia Polski Polakom ratującym Żydów w czasie II wojny światowej, Prezydent powiedział: – Chciałbym, żebyśmy wyraźnie mówili, kto był zbrodniarzem, a kto bohaterem, kto wykazał się miłosierdziem, a kto był draniem zasługującym na potępienie – argumentował Andrzej Duda, apelując o ustanowienie Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów. CAŁOŚĆ WYSTĄPIENIA >>
Następnego dnia Prezydent skierował do Sejmu projekt ustawy w tej sprawie.
Inicjatywa nawiązuje do dzieła rozpoczętego blisko 10 lat temu przez śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który podczas przyznawania odznaczeń 53 Sprawiedliwym wśród Narodów Świata, podkreślał rolę, jaką tysiące Polaków odegrały w tamtym dziele braterstwa, ratowania przyjaciół Polski, która istniała przed II wojną światową, w której obok siebie mieszkały różne narodowości, ale przede wszystkim mieszkali między sobą Polacy i Żydzi.
Uchwalona przez Parlament zdecydowaną większością głosów ustawa, stanowi symboliczne uhonorowanie heroicznych czynów rodaków, którzy aktywnie przeciwstawili się zbrodniczym planom III Rzeszy Niemieckiej, spiesząc na ratunek ofiarom Zagłady.
Wejście w życie przepisów ustanawiających Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, podkreśla szacunek, jaki oddajemy Witoldowi Pileckiemu, Janowi Karskiemu, Władysławowi Bartoszewskiemu, Irenie Sendlerowej, twórcom Żegoty, rodzinie Ulmów, Kowalskich i Baranków, ale także siedmiu tysiącom osób, które zostały upamiętnione w instytucie Yad Vashem oraz tym tysiącom Polaków, którzy nie są znani z imienia i nazwiska.
Wybrana na dzień obchodów data – 24 marca, jest symboliczna. Tego dnia w 1944 roku dokonano egzekucji na rodzinie Ulmów. Niemiecka żandarmeria zamordowała wówczas Józefa Ulmę, jego ciężarną żonę Wiktorię i sześcioro ich małoletnich dzieci oraz ośmioro ukrywanych przez nich Żydów: Gołdę Grünfeld, Leę Didner z córeczką oraz Saula Goldmana i jego czterech synów.
Przypomnienie bohaterstwa Rodziny Ulmów i otwarcie Muzeum w Markowej w 2016 r. było wydarzeniem przełomowym w dziele przywracania pamięci o naszych bohaterskich rodakach, którzy nieśli pomoc żydowskim współobywatelom. Dzięki Muzeum w Markowej, świat odkrywa dziś na nowo ten zapomniany do niedawna rozdział wspólnych dziejów Polaków i Żydów.
Zobacz także:
Minister Kolarski: Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów to hołd dla bohaterów Żegoty
„Chanuka to święto radości, rodziny i przetrwania” PL/ENG
Polacy ratujący Żydów są dumą Rzeczypospolitej. Za swoją heroiczną postawę i wzajemną solidarność, zarówno ukrywający, jak i ukrywani, płacili często najwyższą cenę. Polacy, którzy udzielili schronienia żydowskim przyjaciołom, sąsiadom lub nieznanym uciekinierom, zostali straceni.
Upowszechnienie wiedzy o pomocy niesionej przez Polaków jest zaszczytnym obowiązkiem. Ten dzień, na stałe już wpisany w kalendarz ważnych wydarzeń w naszym kraju, będzie czasem hołdu dla bohaterskich postaw. (KP)
