Konstytucja Biznesu – najbardziej kompleksowa reforma prawa gospodarczego od prawie 30 lat – została podpisana przez Prezydenta Andrzeja Dudę. Konstytucja Biznesu to pakiet 5 ustaw zmieniających polską rzeczywistość biznesową. Nowe przepisy mają na celu przede wszystkim budowanie partnerskich relacji między przedsiębiorcami a urzędnikami i ułatwienie założenia oraz prowadzenia firm w Polsce. Zmiany obejmujące prawie 200 aktów prawnych wejdą w życie po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Konstytucja Biznesu to nowy fundament prawa gospodarczego. Jest systemowym wzmocnieniem poprzednich proprzedsiębiorczych aktywności rządu (np. pakiet #100zmianDlaFirm).
– Termin podpisania Konstytucji Biznesu przez Prezydenta ma wymiar symboliczny. Idzie wiosna, a nowe przepisy przynoszą świeżość w relacjach administracja publiczna – biznes. Konstytucja Biznesu będzie drogowskazem, dzięki któremu przedsiębiorcy będą mieli w państwie partnera i uzyskają realne gwarancje w swojej codziennej działalności – podkreśla minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz.
– Szczególnie ważne są zasady, które od dawna powinny być wyraźnie zaznaczone w polskim prawodawstwie, czyli „co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone”, domniemanie uczciwości przedsiębiorcy czy klauzula pewności prawa – dodaje wiceminister przedsiębiorczości i technologii Mariusz Haładyj.
Najważniejszym z zapisów Konstytucji jest Prawo przedsiębiorców, które zastąpi nowelizowaną ponad 90 razy Ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (SDG) z 2004 r. Kolejnymi aktami prawnymi są:
Ustawa o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców,
Ustawa o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy,
Ustawa o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
(Ustawa) Przepisy wprowadzające Ustawę Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej.
PRAWO PRZEDSIĘBIORCÓW
Prawo przedsiębiorców wprowadza kanon podstawowych zasad dających gwarancje przedsiębiorcom w relacjach z władzą publiczną. Prawo przedsiębiorców jako akt centralny będzie wpływać na sposób stanowienia, interpretacji i stosowania wszystkich przepisów dotyczących działalności gospodarczej.
Do najważniejszych zapisów ustawy należy zaliczyć:
– ustanowienie katalogu praw i obowiązków przedsiębiorców i organów, stanowiących wytyczne dla organów administracji i stawiających granice ich ingerencji w wolność działalności gospodarczej,
– zmianę relacji przedsiębiorca – administracja w kierunku bardziej przyjaznej i partnerskiej, poprzez wprowadzenie m.in. zasady domniemania uczciwości przedsiębiorcy, zasady przyjaznej interpretacji przepisów, jak również kluczowej zasady „co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone”,
– wprowadzenie instytucji działalności nierejestrowej (w przypadkach działalności na mniejszą skalę nie powstaje obowiązek rejestracji działalności),
– wprowadzenie tzw. „ulgi na start” (początkujący przedsiębiorcy zostaną zwolnieni z obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności),
– wydawanie przez organy administracji napisanych prostym językiem „objaśnień prawnych” wyjaśniających skomplikowane przepisy w zakresie działalności gospodarczej, dotyczące praktycznego stosowania tych przepisów,
– ochronę przedsiębiorcy przed negatywnymi konsekwencjami, jeśli jego działania były zgodne z dotychczasową praktyką stosowania przepisów przez organ administracji.
RZECZNIK MŚP
Zadaniem Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców będzie stanie na straży i ochrona praw przedsiębiorców, szczególnie tych z sektora MŚP.
W zakresie jego kompetencji znajdą się m.in.:
– opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących interesów przedsiębiorców,
– występowanie do odpowiednich organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, a także do – odpowiednich urzędów z wnioskami o wydanie objaśnień prawnych szczególnie skomplikowanych przepisów dotyczących działalności gospodarczej,
– wspieranie mediacji pomiędzy przedsiębiorcami a organami administracji,
– występowanie do Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie rozbieżności w wykładni przepisów,
– zwracanie się o wszczynanie postępowań administracyjnych i przystępowanie do nich,
– wnoszenie skarg do sądów administracyjnych,
– współpraca z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi,
– zwracanie się do odpowiednich organów, organizacji i instytucji z wnioskami o podjęcie odpowiednich działań mogących wpływać pozytywnie na prawa i interesy przedsiębiorców.
CEIDG I PUNKT INFORMACJI DLA PRZEDSIĘBIORCY
Wśród najważniejszych modyfikacji CEIDG znajdują się:
– umożliwienie udostępniania w CEIDG rejestru pełnomocnictw i prokury,
– wprowadzenie zasady automatycznego wznowienia wykonywania działalności po upływie okresu zawieszenia,
– zniesienie limitu czasowego dla zawieszenia działalności wynoszącego 24 miesiące i wprowadzenie możliwości jej zawieszenia na czas nieoznaczony.
Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy (PIP) stanowi rozwinięcie obecnego www.biznes.gov.pl. Punkt nie tylko wyjaśni, w jaki sposób załatwić poszczególne sprawy urzędowe, ale też umożliwi np. uiszczanie opłat urzędowych czy uzyskanie zaświadczenia o niezaleganiu z podatkami czy składkami. Punkt przypomni przedsiębiorcom, przez SMS lub e-mail, o zbliżających się terminach urzędowych oraz poinformuje o najważniejszych zmianach w prawie. Będą tam też publikowane wyjaśnienia dotyczące zagadnień prawnych budzących najwięcej wątpliwości w praktyce. Co ważne, do PIP będą mogli zwrócić się wszyscy przedsiębiorcy nawet w najdrobniejszych sprawach.
PRZEPISY WPROWADZAJĄCE KONSTYTUCJĘ BIZNESU
Zaproponowane w Prawie Przedsiębiorców rozwiązania wymagają zmian w wielu ustawach szczegółowych. Zostały one zawarte w (Ustawie) Przepisy wprowadzające Ustawę Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej. Poza odpowiednim zaszczepieniem w polskim systemie prawnym rozwiązań przewidzianych w pozostałych ustawach Konstytucji Biznesu, przepisy wprowadzające regulują praktyczne ułatwienia, zarówno dla przedsiębiorców (np. jednoosobowe firmy będą mogły udzielać prokury, wprowadzenie zasady posługiwania się przez przedsiębiorcę w kontaktach z urzędami wyłącznie numerem NIP), jak i wszystkich obywateli (np. możliwe stanie się załatwianie spraw w urzędzie za pomocą SMS-ów oraz innych środków komunikacji). Usuwają ponadto z innych aktów prawnych odniesienia do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
ZASADY UCZESTNICTWA PRZEDSIĘBIORCÓW ZAGRANICZNYCH I INNYCH OSÓB ZAGRANICZNYCH W OBROCIE GOSPODARCZYM NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Pakiet Konstytucji Biznesu zawiera nową ustawę poświęconą zasadom udziału przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym w Polsce. Do tej pory regulacje te były rozrzucone w trzech różnych ustawach i niespójne. Obecnie inwestorzy zagraniczni otrzymują jeden przejrzysty, spójny akt prawny im dedykowany.
KIEDY KONSTYTUCJA BIZNESU WEJDZIE W ŻYCIE
Po podpisaniu Konstytucji Biznesu przez Prezydenta zostanie ona opublikowania w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej i wejdzie w życie po 30 dniach od jej ogłoszenia.
