Projekt „Jezioro Miedwie”
Zachodniopomorskie Stowarzyszenie Dziedzictwo Morza, Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie oraz Zakład Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie rozpoczynają współpracę
nad projektem „Jezioro Miedwie”.
W okresie II wojny światowej prowadzono w Niemczech intensywną produkcję torped, które były przeznaczone dla okrętów podwodnych i nadwodnych. Do czasu rozpoczęcia nalotów przez lotnictwo brytyjskie, główną bazą doświadczalną były zakłady Torpedo Versuchs Anstalt (TVA) w Eckernforde.
Po rozpoczęciu nalotów postanowiono przenieść produkcję torped w miejsca położone poza zasięgiem samolotów alianckich. Wybrano rejon Zatoki Gdańskiej gdzie w 1940 roku powstał Torpedowy Zakład Doświadczalny. Na Zatoce Puckiej powstały dwie torpedownie: Babie Doły i Oksywie. Cały zespół obiektów zaczął intensywnie działać w 1942 r pod nazwą Torpedowaffenplatz Hexengrund (TWP). Niemcy w momencie rozpoczęcia wojny nie posiadali własnych torped lotniczych. Zakupili więc do testów lotnicze torpedy włoskie typu F5W oraz japońskie. Równocześnie rozpoczęli intensywne prace nad własnymi torpedami lotniczymi typu F5, opierając się głównie na Zakładach Doświadczalnych w Babich Dołach. Każdego dnia wystrzeliwano z torpedowni i zrzucano z samolotów, startujących z lotniska Babie Doły, około 200 torped lotniczych. Działalność ta doprowadziła w krótkim czasie do powstania bojowej wersji niemieckiej torpedy lotniczej F5b, która była używana przez niemieckie lotnictwo morskie. Doskonaleniem tego typu torpedy, którą pod koniec wojny wyposażono jeszcze w aparaturę samonaprowadzającą, zajmował się Zakład Doświadczalny – usytuowany nad jeziorem Miedwie koło Stargardu. Podczas II wojny nad jeziorem Miedwie funkcjonował poligon torpedowy zakładów Gerätewerke Pomeren Madüsee pracujący na potrzeby
Luftwaffe a po 1944 prawdopodobnie również Kriegsmarine. W rejonie znajdował się również obóz pracy przymusowej, w którym pracowali Francuzi, Rosjanie i Polacy (Ausländerlager Belkow Madüsee).
O dużym znaczeniu ośrodka i intensywności prowadzonych tam prac świadczy wielkość portu oraz duża liczba jednostek pływających wydobytych w 1950 roku z jeziora. Wydobyto m.in.: dwa kutry nurkowe – poławiacze torped, dwie łodzie motorowe oraz trzy barki. Poławiacze torped po remoncie wcielono do Polskiej Marynarki Wojennej jako kutry nurkowe „Nurek 2” i „Nurek 3”.
W literaturze można spotkać relacje mówiące o przeprowadzanych na jeziorze próbach
z miniaturowymi okrętami podwodnymi czy kutrami torpedowymi. W kilku publikacjach znajdują się również opisy prób rakiet Hs 293 przeprowadzane na jeziorze pod Stargardem. Na dzień dzisiejszy nie można jednoznacznie stwierdzić, czy takie próby się tam odbywały. Brak na ten temat wiarygodnych dokumentów archiwalnych. Faktem bezsprzecznym są znajdujące się w jeziorze wraki kilku samolotów.
ZAŁOŻENIA PROJEKTU „JEZIORO MIEDWIE”
– zebranie materiałów archiwalnych
– rozpoznanie wód Jeziora Miedwie pod względem występowania stanowisk wrakowych.
– realizacja oparta na możliwie nieinwazyjnej prospekcji akwenu przy wykorzystaniu aparatury hydroakustycznej i podwodnej prospekcji powierzchniowej.
– wykonanie dokumentacji dla każdego wykrytego obiektu.
– utworzenie bazy danych podwodnych stanowisk
APEL:
Zapraszamy do współpracy osoby posiadające informacje o poligonie torpedowym na jeziorze Miedwie, zakładach „Gerätewerk Pommern GMBH” lub obozie SS-Arbeitslager Klützow.
Szukamy również wszelkich informacji o nieodkrytych samolotach, czołgach lub innych obiektach, które powinny znaleźć się w polskich muzeach.