Wyborcy z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności mogą głosować w lokalu wyborczym lub korespondencyjnie. Podobnie jak osoby w wieku 75+, mogą również głosować przez pełnomocnika. Podpowiadamy, jakie jeszcze uprawnienia przysługują wyborcom niepełnosprawnym.
Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien być zgłoszony przez wyborcę niepełnosprawnego komisarzowi wyborczemu najpóźniej do 8 października br. Zgłoszenie zamiaru głosowania korespondencyjnego dotyczy jednocześnie ponownego głosowania (tzw. II tura) w wyborach wójta (burmistrza, prezydenta miasta). W przypadku przeprowadzania ponownego głosowania wyborca, który nie zgłosił zamiaru głosowania korespondencyjnego przed pierwszym głosowaniem, może go zgłosić po dniu pierwszego głosowania – najpóźniej do 25 października br. Więcej o głosowaniu korespondencyjnym: tutaj.
Prawo do kompleksowej informacji
Wyborca niepełnosprawny wpisany do rejestru wyborców w danej gminie ma prawo do uzyskiwania informacji o:
1) terminie wyborów oraz godzinach głosowania,
2) właściwym dla siebie okręgu wyborczym i obwodzie głosowania,
3) lokalach obwodowych komisji wyborczych znajdujących się najbliżej miejsca zamieszkania wyborcy niepełnosprawnego, w tym o lokalach przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych,
4) warunkach dopisania wyborcy do spisu wyborców w wybranym przez niego obwodzie głosowania na obszarze gminy właściwej ze względu na miejsce jego stałego zamieszkania,
5) komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów,
6) warunkach oraz formach głosowania.
Informacje te są przekazywane wyborcy niepełnosprawnemu, na jego wniosek, przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) telefonicznie lub w drukowanych materiałach informacyjnych, w tym w formie elektronicznej. We wniosku wyborca podaje nazwisko, imię (imiona) oraz adres stałego zamieszkania.
Wspomniane informacje są także dostępne w Biuletynie Informacji Publicznej gminy oraz podawane do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej gminie.
Głosowanie osobiste w lokalu wyborczym
Wyborca niepełnosprawny może głosować osobiście w lokalu wyborczym w obwodzie głosowania właściwym dla jego miejsca zamieszkania. Może także głosować w wybranym przez siebie lokalu wyborczym, w tym także w lokalu dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych.
W tym celu powinien on złożyć wniosek o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania w okręgu wyborczym właściwym ze względu na miejsce jego stałego zamieszkania. Wniosek składa się w urzędzie gminy najpóźniej w 5. dniu przed dniem wyborów. Wniosek dotyczy również ewentualnego ponownego głosowania w wyborach wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
W przypadku przeprowadzania ponownego głosowania wyborca, który nie złożył wniosku o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania w okręgu wyborczym właściwym ze względu na miejsce stałego zamieszkania przed pierwszym głosowaniem, może po dniu pierwszego głosowania zgłosić taki wniosek dotyczący ponownego głosowania, najpóźniej w 5. dniu przed tym głosowaniem. Po złożeniu powyższego wniosku wyborca zostanie skreślony ze spisu wyborców w obwodzie właściwym dla miejsca stałego zamieszkania. Informacja o lokalach obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych dostępna jest w Biuletynie Informacji Publicznej gminy oraz w obwieszczeniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o numerach i granicach obwodów głosowania, najpóźniej w 30. dniu przed dniem wyborów.
Nakładka na kartę do głosowania, sporządzona w alfabecie Braille’a
W lokalu wyborczym wyborca niepełnosprawny może także głosować przy użyciu nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a. W dniu wyborów obwodowa komisja wyborcza wraz z kartą do głosowania wyda wyborcy niepełnosprawnemu, na jego prośbę, nakładkę na tę kartę. Po oddaniu głosu wyborca obowiązany jest zwrócić komisji obwodowej nakładkę na kartę.
Pomoc innej osoby, w tym niepełnoletniej
Wyborcy niepełnosprawnemu, na jego prośbę, może pomagać w głosowaniu w lokalu wyborczym inna osoba, w tym także niepełnoletnia. Pomoc ta może mieć tylko techniczny charakter. Nie może ona polegać na sugerowaniu wyborcy sposobu głosowania lub na głosowaniu w zastępstwie tego wyborcy.
Dopuszczalne jest, aby na życzenie wyborcy niepełnosprawnego w pomieszczeniu za zasłoną przebywała osoba udzielająca pomocy. Osobą tą nie może być członek komisji, mąż zaufania ani obserwator społeczny.
Co ważne, na prośbę wyborcy niepełnosprawnego komisja jest zobowiązana do przekazania ustnie treści obwieszczeń wyborczych w zakresie informacji o komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz o zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów.
Głosowanie przez pełnomocnika
Wyborcy z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat, mają prawo do głosowania przez pełnomocnika. W celu sporządzenia aktu pełnomocnictwa wyborca składa wniosek w urzędzie gminy (miasta), w której jest wpisany do rejestru wyborców, najpóźniej do 12 października br.
Akt pełnomocnictwa sporządzony przed pierwszym głosowaniem dotyczy również ponownego głosowania w wyborach wójta (burmistrza, prezydenta miasta), jeżeli będzie ono przeprowadzone.
Z kolei wyborca, który przed pierwszym głosowaniem nie złożył wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa, może złożyć taki wniosek po dniu pierwszego głosowania – najpóźniej do 26 października br.
