Niektóre testy muszą być wykonywane, gdy pacjent jest na czczo, przed innymi – trzeba wziąć specjalne leki. U kobiet część badań robi się tylko w określonej fazie cyklu. Przed niektórymi testami należy zastosować określoną dietę. A przed innymi nie można np. palić papierosów.
Badania laboratoryjne krwi
Zarówno w przypadku badań krwi, jak i moczu, materiał do badań powinno się uzyskiwać rano, po wypoczynku nocnym, gdy pacjent jest na czczo, przy zachowaniu dotychczasowej diety, po ewentualnym odstawieniu leków mogących wpływać na poziom mierzonego składnika – o ile nie zaburza to procesu leczenia.
Przed badaniem krwi wskazane jest picie wody. Nie należy natomiast pić soków, słodzonych napojów, a także kawy i herbaty.
Krew powinna być pobierana w stanie spoczynku, należy więc przyjść na badanie kilka minut przed wyznaczoną godziną.
Badanie moczu
Do wykonywanego rutynowo badania ogólnego najlepszy jest mocz pobrany rano, na czczo, po przerwie nocnej (minimum cztery godziny od ostatniej wizyty w toalecie).
Po umyciu i osuszeniu zewnętrznych okolic moczowo-płciowych należy pobrać mocz ze „środkowego strumienia” (tzn. pierwszą porcję oddajemy do toalety). Mocz pobiera się do specjalnie do tego celu przeznaczonego jednorazowego pojemnika.
Badanie u kobiet nie powinno być wykonywane w okresie miesiączkowania oraz w pierwszych trzech dniach po zakończeniu miesiączki.
USG jamy brzusznej
Przed badaniem przez ok. 6 godzin należy pozostać na czczo, nie pić płynów gazowanych i słodzonych, nie palić papierosów ani nie żuć gumy. Na godzinę przed badaniem warto wypić 0,5 – 1,0 litra wody.
W przeddzień badania powinno zastosować się lekkostrawną dietę.
Niektóre przychodnie zalecają w przededniu badania zażywanie espumisanu; ma to na celu usunięcie z przewodu pokarmowego powietrza, które stanowi przeszkodę dla ultradźwięków.
RTG kręgosłupa
Dzień przed badaniem należy być na diecie lekkostrawnej, z wyłączeniem jarzyn, owoców, ciemnego pieczywa. Nie należy pić napojów gazowanych, nie palić.
W dniu badania należy być na czczo lub co najmniej 6 godzin po posiłku.
Podobnie jak przy badaniu jamy brzusznej, część placówek zaleca przyjmowanie espumisanu.
Każde zdjęcie RTG u kobiet w wieku rozrodczym powinno być wykonywane w pierwszych 12 dniach cyklu (o ile lekarz nie zdecyduje inaczej), aby wykluczyć ryzyko powikłań ewentualnej ciąży.
Cytologia
Badanie cytologiczne można wykonać najwcześniej dwa dni po zakończeniu miesiączki i najpóźniej cztery dni przed rozpoczęciem kolejnego krwawienia miesięcznego – najlepiej w pierwszej połowie cyklu.
Na cztery dni przed badaniem nie należy stosować leków ani preparatów dopochwowych, tamponów ani irygacji (płukania pochwy). Co najmniej 24 godziny przed badaniem należy powstrzymać się od stosunków płciowych.
Nie należy zgłaszać się na badanie w przypadku stanu zapalnego narządu rodnego (mogą o tym świadczyć np. upławy).
Przed wizytą u lekarza dobrze jest przypomnieć sobie datę ostatniej miesiączki, wyliczyć długość trwania cyklu oraz przygotować informacje o stosowaniu leków oraz antykoncepcji, przebytych chorobach, ciążach oraz porodach.
USG piersi i mammografia
Badania te nie wymagają specjalnego przygotowania. USG piersi najlepiej wykonać w pierwszej połowie cyklu, zaś mammografię – między piątym a 12 dniem.
W dniu, w którym planowana jest mammografia, nie należy używać talku, balsamu, dezodorantu, ani kremu na górną połowę ciała.
PAP
Kampania realizowana w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych, zadanie Promocja zdrowia i profilaktyka nowotworów, finansowana ze środków Ministra Zdrowia.
www.gov.pl/zdrowie
www.planujedlugiezycie.pl
