Zabytki z pogłębienia toru wodnego Świnoujście-Szczecin na wystawie w Warszawie
Od 28 października do 5 listopada br. w holu budynku przy ul. Nowy Świat 6/12 w Warszawie można oglądać wielkoformatową wystawę poświęconą zabytkom wydobytym z modernizowanego toru wodnego Świnoujście-Szczecin. Obok plansz dokumentujących najciekawsze znaleziska takie jak, np. średniowieczny miecz z pochwą, będą również pokazane inne ciekawe eksponaty. Wśród nich gwiazdowy silnik lotniczy samolotu bombowego Boeing B-17 Flying Fortress z czasów drugiej wojny światowej.
W trakcie modernizacji przez Urząd Morski w Szczecinie toru wodnego Świnoujście-Szczecin do głębokości 12,5 m wydobyto z Odry100 ton obiektów zabytkowych. To jest ewenement w skali powojennej historii kraju. Zabytki ocalono dzięki współpracy Urzędu Morskiego w Szczecinie z Zachodniopomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków oraz Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu i Zachodniopomorskim Stowarzyszeniem Dziedzictwo Morza. Wystawa jest zwieńczeniem tej współpracy.
Dzięki współpracy archeologów, muzealników oraz pasjonatów udało się zidentyfikować wiele wydobytych przedmiotów. Na wystawie prezentowana jest historia oraz teraźniejszość, często bardzo wyjątkowych obiektów. W sumie wydobyto 44 053 przedmiotów ferromagnetycznych (o masie ponad 20 kg) w tym 1687 szt. obiektów niebezpiecznych.
Ewenementem jest znalezienie i wydobycie ponad 100 ton obiektów o charakterze zabytkowym. Udało się uratować wiele niezwykle cennych przedmiotów, zarówno techniki militarnej a przede wszystkim morskiej: około 100 różnego rodzaju kotwic, niektóre o masie kilku ton, boje, elementy wyposażenia łodzi rybackich.
W trakcie prac saperskich znajdowano bomby, amunicję oraz niewypały i niewybuchy – wydobyto 1687 sztuk. Wyciągnięto wiele różnego rodzaju i typu uzbrojenia, w tym broń i osobiste wyposażenie żołnierzy. Wśród pozostałości pamietających czasy II wojny światowej warto wymienić wydobyte elementy niemieckiego pancernika Lützow, zbombardowanego przez brytyjskie samoloty w kwietniu 1945 r. w Świnoujściu m.in. bombami Tallboy.
Wydobytą ciekawostką są pozostałości amerykańskiego czterosilnikowego samolotu bombowego dalekiego zasięgu Boeing B-17 Flying Fortress: m.in. trójłopatowe śmigło, gwiazdowy silnik lotniczy Wright R-1820-97 Cyclone serii G oraz wielkokalibrowy karabin maszynowy Browning 50 cal M2. Bombowiec został zestrzelony 7 października 1944 r., podczas nalotu na fabrykę benzyny syntetycznej w Policach. Na pokładzie znajdowało się 11 członków załogi, 4 do dzisiaj jest uważanych za zaginionych.
Wystawa składa się z 25 plansz oraz eksponatów. Będzie prezentowana w wielu miejscach w kraju, m.in. w Szczecinie, Wrocławiu, Kołobrzegu czy Elblągu.
Oprócz wspomnianych wcześniej instytucji w organizację wystawy zaangażował się portal Polska Morska oraz Klaster Morski Pomorza Zachodniego, Urząd Żeglugi Śródlądowej Szczecin i Wrocław, Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście oraz DIVO. Resort Infrastruktury od początku patronuje temu przedsięwzięciu.
Modernizacja toru wodnego Świnoujście-Szczecin obejmuje pogłębienie toru wodnego do 12,5 m na odcinku ok. 62 km. Projekt jest realizowany przy wsparciu funduszy unijnych, a jego całkowita wartość wynosi ok. 1,4 mld złotych. Inwestycja zakończy się w 2022 r.
